Hasta Bakıcı mı , Danışmanlık mı ?

Hasta Bakıcı mı , Danışmanlık mı?

              Hasta bakici ;  hasta  bireylerin günlük ihtiyaçlarını karşılamak maksadıyla evde veya  sağlık kuruluşlarında hastaya bakan kişidir.

Yasli bakici      ; yaşı ilerlemiş bireylere evinde  hizmetini gören kişidir. Yani bakıcılık yapan kişidir.

              Danışmanlık ; uzmanlık,rehberlik, strateji ve dış bakış açısı sağlama işidir. Yani  ;  hangi konuda danışmanlık  hizmeti sağlanıyorsa o konuda  hizmet alacak kişi veya kişilere  yol gösterme, bakış açısını değiştirme ve eğitim verme gibi işleri kapsamaktadır. Bu hizmeti yapan kişilere de danışman denir. Danışman ; danışan kişi veya kişilere  belirli konuda   yol gösterir, aydınlatır ve uzman görüşünü sunar. Peki  her önüne gelen danışman mıdır ,  tabiki değildir.  O zaman önüne gelen neden  neden çeşitli meslek ve Ticaret odası  gruplarına kayıt yaptırıp  hasta bakım danışmanlığı, gayrı menkul danışmanlığı, Refakat Hizmetleri danışmanlığı  , vize danışmanlığı vs adı altında  danışmanlık firması kurup   hizmet vermektedir.

Hasta Bakıcı  ve Danışmanlık konusunu ; Özel istihdam Büroları açısında ele almak istiyorum;

1. ABC Hasta danışmanlığı  Limited Ş.T.İ   bir  ofis / yer  kiralıyor,

2. Kiralanan yeri lüks bir şekilde  büro malzemsei ile döşüyor,

3.  Hasta bakım , yaşlı bakım  Nace kodu ile vergi kaydı oluşturuyor,

1. Ticaret odasına gidip  kaydını yaptırıyor ve kuruluş  ticaret sicilde yayınlanıyor,

2. Maliyeden vergi levhası çıkıyor,

Vergi levhasını asıp işinin başına geçiyor ve  hasta bakım hizmeti vermeye devam ediyor, Sorun burada ortaya çıkmaktadır.Bu sorunu  incelediğimiz de;

Danışmanlık hizmeti adı altında    bir güzel ticaret yapıyor, her hangi bir şikayet esnasında  diyorki; ” efendim işte benim vergi levham,   sadece danışmanlık yapıyorum , aracılık yapmıyorum”, diyerek  işkur’dan  izin alarak özel istihdam Bürosu açan  insanların hakkını sözde kanuna uygun bir şekilde gasp etmektedirler.

Bir firmanın veya şirketin Danışmanlık yapabilmesi için ; sadece ticaret odası veya mesleki bir yere kaydı yetmiyor, danışmanlık yaptığı konuda uzman personel çalıştırma yükümlülüğü başlıyor. Denetici personel gelip sadece  şikayet konusuna bakıp gidiyor, başka bir konuya bakmıyor.    Eğer tecrübeli,  konusuna hakim ve bilgili bir deneticiye rastlarsa iş değişir.   Denetici  ; bir  kusur , eksiklik veya suç işlendiğini hisseder veya tespit ederse  bunu ilgili makamlara iletmek zorunluluğu vardır. Bu sorumluluk yasaldır. Gördüğü ve bildiği bir suçu  ilgili makamlara iletmemek  yasal bir suçtur. 

                           Özel İstihdam Büroları açısında ele aldığımızda ; Danışmanlık hizmeti yapıyorsa , Ö.İ yönetmeliğinin ilgili maddeleri kapsamında ” Nitelikli personel” çalıştırma yükümlülüğü vardır. Nitelikli personeli  ”  ön Lisans mezunu “Büro yönetimi” veya “Yönteici Asistanlığı ” Nitelikli personel olmaktadır. Bu şirket veya firmalar istihdam sağladıklarında  danışmanlık adı altında fatura tanzim etmektedir. Bu işlemi de bir örnekle  biraz açmak istiyorum.

ABCD   Ö.İ.B   bir hasta yakınına   bakıcı hizmeti sağlamaktadır. Yani   hastası olan bir aileye bakici  vermektedir. Hasta bakici lar genellikle yabancı uyruklu oldukları için ve bu bakicilarin da vizeleri olmadığı için   idari ve mali  yükümlülükleri nasıl çözecektir.Yabancı bakıcılara oturma izni verilmediği için  kayıtdışı istihdam oluşacak , işkur rapor  sistemine  giremeyecek,  o zaman danışmanlık faturası kesecek . Bu  faturayı kesince mali yükümlülük ortadan kalkacaktır.   Burada asıl göz ardı edilen husus ,  Özel istihdam bürolaraının  ekmeğini çıkartabilmek için tüm riskleri göze alıp kayıt dışı istihdama yöneleceğidir. İş Mefettişleri tarafından  veya   başka bir denetici tarafından  denetim olduğunda bu firmada bir yıl içerisinde   4 kişinin  istihdam edilmiş olduğu görülecektir. İşkur açısından 12 ayda bir işçi istihdamı yeterli olduğu ortaya çıkacaktır. Ancak ABCD şirketi  bir  ayda  4  danışmanlık faturası kestiğini düşünelim ,yılda   48 adet danışmanlık faturası edecektir.Her faturanın  25 bin Tl  mali  değeri olduğunu farz ve kabul edersek  1 milyon ikiyüz bin Tl değer olacaktır.    yönetici Asistanlığı bölüm mezunu bu  nitelikli personel ile    nasıl hasta danışmanlığı yaptınız diye  sormazlar mı .

   Basit  ve  Uygulanabilir Çözüm Önerilerini Sıralamak İstersek ;

1. Danışmanlık yapılması için belge zorunluluğu olmadan  vergi ve  ticaret odası kayıtlarının yapılmaması,

2. Hasta bakıcı / refakat  gibi istihdama yönelik  hizmetleri sadece Ö.İ.B yapması, bu hizmeti yapanların  daha ağır bir şekilde  idari para cezası ile cezalandırılması ve  bu işe bir daha girememesi,

1. Ülkemiz de bulunan ve hasta bakicilik yapan yabancıların  sadeece Ö.İ.B’dan  işe girerlerse oturma izni verilme şartının getirilmesi ve kayıt dışı istihdamın önlenmesi,bu şekilde olduğu zaman ülkemizde bulunan  ve bakıcılık yapan yabancılar  güvenlik açısında kontrol altına alınacak, takip ve kontrolü daha kolay yapılacaktır.İzinsiz aracılık yapan firmalara gitmeleri  önlenecektir.

2. Ö.İ.B ‘na  Geçici iş ilişki belgesi yoksa ; hastanelerde günlük  refakat  hizmeti için yetki verilmesi , verilmediği takdirde ;  bu hizmeti hastanelerdeki hmeşire ve diğer bakıcılar aracılığıyla  kayıt dışı bir şekilde sağlanmaya devam edecektir.

3. Ö.İ.B ‘na   danışmanlık adı altında kesilen faturaların ileride başlarını ağrıtmayacak bir düzenleme getirilmesini,

6.  Ö.İ.B izin belgesi olmayan  ve izinsiz aracılık yapan  kişi ve firmaların  internet ortamında ve whtsap grubu  kurup iş ve işçi bulmaya aracılık yapmasının  önüne geçmek için , yayın, reklam ve whatsap grup  yasağı getirilmesi, yabancı işçilere Ö.İ.B. olmayan şirketlerden işe  girenlerin  ( yasal olmayan şirketlerden )  tespiti halinde derhal deport edilmesi, halkın ve yabancıların bilgilendirilmesi için kamu spotu hazırlanmasının uygun olacağını değerlendirmekteyim.

Yukarıda örneklerle  açıklamaya çalıştığım hususlar doğrultusunda ; Ö.İ.B nın da  Sözde Danışmanlık adı altında faaliyet gösteren  firmalerdan farkı kalmayacaktır. Bu konuya  yetkililerin acil bir çözüm bulacağını değerlendirmekteyim. Aksi takdirde ; hasta  bakıcı / hasta bakim hizmeti hastanelerde çalışan bazı  görevliler ile  sözde  danışmanlık firmaların elinde kalmaya devam edecektir.

Şenol ÇİFTÇİ

İŞBUL Ö.İ.HİZ.İ.K EĞT.VE DANIŞMANLIĞI

Genel Koordinatör / İş Ve Meslek Danışmanı