Hasta Bakıcı Firmalarının Sıkıntıları
Hasta Bakıcı Firmaların sıkıntılarını iki Ana başlık altında sıralamak daha da faydalı olacaktır.
a. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı , Türkiye İş kurumu Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Özel İstihdam büroları yönetmelik ve genelgesindeki hükümler gereğince ; her yıl alınan teminat miktarının çok yüksek olması, üç yılda bir belge yenileme de yüksek ücret alınması ,
b. Hasta bakıcı, Cocuk bakıcısı, ev hizmeti gibi çeşitli branşlarda istihdam hizmeti sağlayan ve yasalara uyan kişiler/firmalar ; İşkur İl Müdürlüklerinden özel istihdam izin belgeleri alarak hasta bakici, bebek bakicisi , yatılı hasta bakıcısı, yatalak hasta bakıcısı, refakatçi gibi hizmetlerde aracılık hizmeti yapmaktadırlar.
c. Hasta bakıcı Firmaları ; İşkur İl Müdürlüklerinden Özel istihdam izin belgesi almadan aracılık hizmeti yapan kişi veya firmaların çoğalması ,
d. İzinsiz aracılık yapan firmalar yasa ve yönetmeliklere aykırı hareket etmeyi alışkanlık haline getirmiş ve bu konuda artık çok iyi deneyim kazanmışlardır. Bina girişlerine dışarıdan kamera taktırmışlar ve kumarhaneler gibi denetim ve tespit ve tespite gelen görevlileri anlayıp zile basıldığı zaman kapıyı açmamaktadırlar. Dolayısıyla; denetim ve tespit sadece ineternet ortamındaki reklam ve ilanlarına göre yapılabilmektedir.Görevli memurların işi zorlaşmıştır.
e. İzinsiz aracılık yapan kişi ve firmalar , internet ortamında ilan ve reklam vermektedirler. İzinsiz aracılık yapan firmaların ilan ve reklamları Ulaştırma Bakanlığı Telekominikasyon Başkanlığınca engelmesi gerekmektedir. Şöyleki ; İşkur’dan Özel istihdam İzin Belgesi alan ve yasalara uyan kişi /firmaların vergi, sgk gibi ekonomik alanlarda desteklenmesi , yasalara uymayan ve haksız yere para kazanan ve haksız rekabet yapan kişi ve firmaların tespit edilmesi ve faaliyetlerine bir şekilde son verilmesi gerekmektedir.
f. Hasta bakımı , yasli bakimi, bebek bakimi, refakat gibi hizmetlerde istihdam sağlayan firmalar ; bu ve buna benzer geçici süreli hizmetlerini yapabilmeleri için ayrıca ; ” Geçici iş İlişkisi Yetki Belgesi “ olması lazımdır.Bu belgeyi almadan geçici bir süre hizmet veren Özel istihdam Bürolarına idari para cezası uygulanmakatadır.
g. Hasta bakıcı firmasından hizmet alan bir kişi /kurum / aile , işçiye Sigorta yapmak zorundadır. Özel İstihdam Bürosu da aracılık yaptığı iş karşılığında fatura düzenleyip işkur sistemine işe yerleştirmeyi göstermek zorundadır. Eğer hizmeti alan kişi/kurum/ aile biz sigorta yapmayacağız derse Özel istihdam bürosunun da Geçici İş İlişkisi Belgesi yoksa o zaman ne olacaktır. İşte burada kayıt dışı istihdam dan söz etmek mümkün olacaktır.
h. Hasta bakıcı Firmaları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ,SGK , Maliye ,Emiyet vs. gibi kurumlar tarafında zamanlı zamansız denellenmektedirler. Özel istihdam bürosu eğer kayıt dışı istihdam yapıyor , fatura düzenlemiyor , işkur sistemine de istihdam girişi yapmıyorsa asıl sorun burada başlamaktadır. Her kurum kendisini ilgilendiren hususta inceleme yapmak zorundadır. Örneğin; maliye görevlileri diyorki ; firmanızın ayakta durabilmesi için hayatın olağan akışına uygun olarak aylık 50 bin Tl lik fatura düzenlemeniz gerekmektedir . Peki bu faturayı Özel istihdam Bürosu her hangi bir iş yapmadıysa ne diye düzenleyecektir.Personel istihdamı olarak düzenlerse işe yerleştirmek için aracılık ettiği kişiyi ve işvereni işkur sisteminde göstermek zorundadır. Hizmet alan kişi/kurum /aile ; işçiye sigorta yapmak zorundadır. Bunlar yapılamıyorsa ne olacak. Bu sefer Özel istihdam Bürosu kendiliğinden danışmanlık adı altında her ay fatura düzenlemektedir. Hangi Danışmana , Kim , Ne zaman, Nerede , Neyi danıştı . İşte geldiğimiz son nokta budur.
2.Personel Sıkıntısı
a. Türk işçilerin yatılı hasta bakimi, erkek hasta bakımı yatılı bebek bakımı vb. alanlarda çalışmak istememeleri,
b. Hasta ve yasli bakiminda yabancı uyruklu işçilerin tercih edilmesi,
c. Yabancı uyruklu işçilere oturma ve çalışma izni verilme şartların zor olması,
d. Ülkemizdeki ekonomik sıkıntılar,
e. Hasta bakici fiyatlarının piyasadaki mal ve hizmet artışlarından etkilenip fahiş seviyeye çıkması,
f. Özel istihdam Büroları ve izinsiz aracılık hizmeti yapan büro fiyatları arasında fiyat farkının oluşması ve hizmet alacak kişi/kurum ve aileler düşük fiyatlı izinsiz aracılık yapan firmaları tercih etmesi ,
g. Hasta bakici fiyatlarının yabancı işçilerin tekelinde kalması,
h. Hastanelerde refakat işinin ise ; kendi nam ve hesabına çalışan hasta bakicilar ile geçici iş ilişkisi yetkisi olmayan büroların elinde kaldığı aşikardır.
Hasta Bakici Firmalarının sorunlarını yukarıda iki başlık altında kısaca ana hatlarıyla anlatmaya çalıştım. Öncelikle Toplum olarak bizler üzerimize düşenleri yapmak zorundayız. Yasa ve yönetmeliklere uygun hareket etmeliyiz. Bunun yanında Özel İstihdam Bürolarından sorumlu kurumlar ise ; sıkıntılara çözüm önerileri üretmelidirler. Özel istihdam bürolarının varlığı hakkında kamu spotu oluşturulup basın ve yayın yoluyla tanıtımına yardımcı olmalı, izinsiz aracılık yapan firmaların internetten ilan ve reklamları yasaklanmalı, yabancı uyruklu bakiciların oturma ve çalışma izinleri hakkında İç İşleri bakanlığı ile koordine edilip gerekli kolaylıklar sağlanmalı, haksız rekabetin önüne geçilmeli , Türk işçilerin hasta bakimi gibi hizmetlere yönelmesi için destek sağlanması , Özel İstihdam Bürolarından her yıl isten teminatın asgari ücretin 20 katı yerine miktarı azaltacak başka bir formül bulunması, Üç yılda bir alınan yenileme ücretinin göstermelik bir rakkama çekilmesi ve Özel istihdam bürolarının bir meslek grubuna dahil edilmesi gibi sıkıntıları giderici tedbir alınması özel istihdam bürolarının sıkıntılarını kısmen de olsa çözeceği kanaatindeyim.
Şenol ÇİFTÇİ
İŞBUL özel İstihdam Hizmetleri İnsan Kaynakları Eğitim ve Danışmanlığı
Genel Koordinatör / İş ve Meslek Danışmanı
Bakıcı firmalarının sıkıntılarını çok güzel özetlemişsiniz.Kaçak firmaların ilan ve,reklamları engellenemez ise Özel istihdam Bürolarının işi çok zor olacaktır.
Değerli yorumuz için teşekkür ediyorum. Özel istihdam Büroları olarak gerekli müracaatı yaptık. Artık sıra örgütlenip sesimizi duyurmada… Selam ve saygılar…